Shipping term là các quy tắc quốc tế quy định:
Các điều kiện này được chuẩn hóa bởi Incoterms®, phiên bản mới nhất là Incoterms® 2020.
Trong thương mại quốc tế, các shipping term đóng vai trò quan trọng trong việc xác định trách nhiệm của người bán và người mua liên quan đến việc vận chuyển, giao nhận và bảo hiểm hàng hóa. Những điều khoản này giúp giảm thiểu sự bất đồng giữa các bên và tạo ra sự rõ ràng trong các giao dịch quốc tế.
Các shipping term này chủ yếu được quy định bởi Incoterms (International Commercial Terms) – bộ quy tắc quốc tế do Phòng Thương mại Quốc tế (ICC) phát hành. Các điều khoản này xác định ai sẽ chịu chi phí vận chuyển, ai sẽ chịu rủi ro, và ai sẽ chịu trách nhiệm đối với các thủ tục hải quan.
Có nhiều điều khoản vận chuyển phổ biến trong giao dịch quốc tế. Sau đây là một số điều khoản nổi bật mà các doanh nghiệp thường xuyên gặp phải:
FOB là một trong những điều khoản phổ biến nhất trong vận chuyển hàng hóa quốc tế. Theo điều khoản này, người bán chịu trách nhiệm cho đến khi hàng hóa được giao lên tàu. Sau khi hàng được chuyển lên tàu, trách nhiệm chuyển sang người mua, bao gồm chi phí vận chuyển và bảo hiểm.
Phù hợp: Xuất nhập khẩu đường biển.
CIF là một điều khoản mà theo đó, người bán sẽ chịu trách nhiệm chi phí vận chuyển và bảo hiểm cho hàng hóa cho đến khi hàng hóa đến cảng đích. Người mua sẽ chịu trách nhiệm từ cảng đích trở đi.
Phù hợp với
- Hàng hóa có giá trị trung bình đến cao (thiết bị điện tử, máy móc, hàng tiêu dùng) cần bảo hiểm rủi ro trong quá trình vận chuyển.
- Người mua ít kinh nghiệm về logistics, muốn người bán lo phần vận chuyển và bảo hiểm.
- Giao dịch đường biển (vận chuyển container, hàng rời).
- Trường hợp người mua không muốn tự mua bảo hiểm hoặc không có mối quan hệ với công ty bảo hiểm.
Ví dụ: Trong trường hợp này, người bán sẽ chi trả chi phí vận chuyển và bảo hiểm hàng hóa đến cảng đích của người mua, tuy nhiên, người mua sẽ chịu trách nhiệm từ cảng đến kho của mình.
Điều khoản EXW là điều khoản mà người bán chỉ chịu trách nhiệm giao hàng tại cơ sở của mình (hoặc bất kỳ địa điểm nào do người bán chỉ định). Người mua sẽ phải chịu mọi chi phí và rủi ro từ thời điểm hàng hóa được giao tại cơ sở của người bán.
Phù hợp: Người mua có kinh nghiệm vận chuyển.
Ngoài các điều khoản chính như FOB, CIF, và EXW, còn có nhiều điều khoản khác như DDP (Delivered Duty Paid), DAP (Delivered at Place), và FCA (Free Carrier. Mỗi điều khoản có đặc điểm riêng và phù hợp với từng loại giao dịch khác nhau.
Trong điều khoản DDP, người bán chịu mọi chi phí và rủi ro, bao gồm cả thuế và lệ phí hải quan cho đến khi hàng hóa được giao đến người mua.
Phù hợp: Người mua muốn đơn giản hóa quy trình.
DAP yêu cầu người bán chịu trách nhiệm cho đến khi hàng hóa được giao đến điểm đích, nhưng không bao gồm các thủ tục hải quan và thuế nhập khẩu.
Phù hợp với
- Hàng hóa vận chuyển đa phương thức (đường bộ, hàng không, biển).
- Người mua muốn kiểm soát thủ tục hải quan để tối ưu chi phí thuế.
- Giao dịch nội địa hoặc quốc tế khi người bán có khả năng vận chuyển tận nơi.
Lưu ý khi sử dụng DAP
Người bán giao hàng cho đơn vị vận chuyển do người mua chỉ định.
Phù hợp: Vận chuyển container, hàng không.
Người bán chịu trách nhiệm:
- Giao hàng cho người vận chuyển (hãng tàu, công ty logistics) do người mua chỉ định.
- Thông quan xuất khẩu.
- Địa điểm giao hàng có thể là: Kho người bán, cảng, sân bay, trung tâm logistics.
Người mua chịu trách nhiệm:
| Điều kiện | Trách nhiệm người bán | Rủi ro chuyển giao |
|---|---|---|
| EXW | Giao tại xưởng | Tại xưởng |
| FOB | Đến khi lên tàu | Khi qua lan can tàu |
| CIF | Đến cảng đích + bảo hiểm | Khi lên tàu |
| DDP | Đến kho người mua + thông quan | Tại điểm đến |
Việc hiểu rõ các điều khoản vận chuyển là rất quan trọng đối với các doanh nghiệp vì:
Mỗi doanh nghiệp sẽ có nhu cầu khác nhau về điều khoản vận chuyển. Việc lựa chọn điều khoản phù hợp sẽ phụ thuộc vào các yếu tố như khả năng tài chính, mức độ chấp nhận rủi ro và yêu cầu vận chuyển cụ thể.
Hiểu rõ các shipping term trong thương mại quốc tế là điều cần thiết để tối ưu hóa chi phí và giảm thiểu rủi ro. Các doanh nghiệp cần lựa chọn shipping term phù hợp với nhu cầu và năng lực của mình để đảm bảo việc giao dịch được diễn ra thuận lợi nhé.
Hy vọng bài viết này hữu ích với bạn. Hãy share ngay nhé. Thank you and see you soon.
